XVII ƏSR

1603 Johannes Althusius. Politica Methodice Digesta, Atque Exemplis Sacris et Profanis Illustrata

Alman filosofu İohann Altuzi özünün "Siyasət" əsərində müqavilə nəzəriyyəsini təklif edir.

Video-En.

1605 Francis Bacon. Of the Proficience and Advancement of Learning, Divine and Human

İngilis filosofu, tarixçisi, siyasi və dövlət xadimi,  və ytopist yazıçısı Frensis Bekon özünün "İlahi və insani biliyin uğurları və inkişafı" əsərində biliklərin bəşəriyyət üçün böyük əhəmiyyətini əsaslandırmış və onların təsnifatını vermişdir.

Video-En.

1609 Johannes Kepler. Astronomia nova.

Alman riyaziyyatçısı və astronomu İlhann Kepler özünün "Yeni astronomiya" əsərində indi Keplerin birinci və ikinci qanunu kimi tanınan qanunları formulə etmişdir. Keplerin birinci qanunu: Hər planet fokuslarının birində Günəş yerləşən ellips boyunca hərəkət edir.Keplerin ikinci qanunu: Həyacanlanmamış hərəkətdə nöqtənin radius-vektoru ilə cızılan sahə zamanla mütənasib dəyişir.

Video-En.

1609 Francis Bacon.  De Sapientia Veterum

İngilis filosofu, tarixçisi, siyasi və dövlət xadimi Frensis Bekonun latın dilində yazdığı "Qədim mütəfəkkirlərin müdrikliyi haqqında" əsərində qədim yunan miflərinin personajlarını real dünyanın bu və ya digər keyfiyyətlərinin ifadəçiləri kimi təqdim edir.

Video-En.

1611 Mulla Sadra.Ağlın dörd səyahəti

Video-En.

1619 Kepler. Harmonices Mundi

Alman riyaziyyatçısı və astronomu İlhann Kepler özünün "Dünyanın harmoniyası" əsərində indi Keplerin üçüncü qanunu kimi tanınan qanunu formulə etmişdir. Keplerin üçüncü qanunu: Planetlərin dolanma dövrünün kvadratı onların böyük yarımoxlarının nisbəti kimidir. Bu əsərdə elmi kəşflərlə yanaşı göylərin musiqisi və Platon ideyaları barədə fəlsəfi düşüncələr də yer alır.

Video-En.

1620 Francis Bacon. Novum Organum

İngilis filosofu, tarixçisi, siyasi və dövlət xadimi Frensis Bekon özünün latın dilində yazdığı "Yeni Orqanon" əsərində Aristotelin məntiqə dair əsərlər külliyatı olan "Orqanon"da irəli sürülən məntiqi prinsiplərdən fərqli prinsiplər irəli sürməyə çalışmışdır. O, burada Aristotelin deduksiyasına qarşı induksiyanı qoymuşdur. Onun çıxış etdiyi əsas prinsip ondan ibarətdir ki, həqiqi bilik yalnız hissi təcrübədən yaranır. Bekon belə hesab edir ki, dörd "kabus"("idol") möcvuddur ki, bunlar dünyanın insan tərədindən dərk olunmasına mane olur:

1) Nəslin idolları - insan nəslinin öz təbiətindən irəli gəlir. İnsanın ağlı kələ-kötür bir güzgüyə bənzəyir, şeyləri təhrif olunmuş və eybəcərləşmiş bir şəkildə əks etdirir.

2) Mağara idolları - bəzi insanların anadangəlmə və ya sonradan qazanılan naqsanlarıdır. bu insanlar dünyanın yalnız bir hissəsini duya bilirlər, onlar dünyaya sanki çıxa bilmədikləri mağaradan baxırlar.

3) Bazar idolları - sözlərin bazar adamları, güruh tərəfindən istifadə olunarkən mənalarının itirilməsindən irəli gəlir. sözlərdən düzgün istifadə etməmə isə zəkanın fəaliyyətini sanki qandallayır.

4) Teatr idolları - insanların öz biliklərini digərlərin səhv təsəvvürləri üzərində qurmasından irəli gəlir.

 "Yeni orqanon" "Elmlərin böyük bərpası"nın ikinci hissəsi kimi nəzərdə tutulmuşdu.

Video-En.

 1920 Francis Bacon.  Parasceve ad Historiam Naturalem et Experimentalem

İngilis filosofu, tarixçisi, siyasi və dövlət xadimi, 1584-cü ildən (23 yaşından) parlamentin üzvü Frensis Bekonun 1621-ci ildə rüşvətdə ittiham edilərək bütün vəzifələrdən azad edilməsindən, məhkəməyə cəlb olunmasından, məkkum edilməsindən və kral tərəfindən əvf edilməsindən sonra yazdığı "Təbii və eksperimental tarixə hazırlıq" əsəri

Video-En.

1623 Francis Bacon.  The New Atlantis

İngilis filosofu, tarixçisi, siyasi və dövlət xadimi, 1584-cü ildən (23 yaşından) parlamentin üzvü Frensis Bekonun 1621-ci ildə rüşvətdə ittiham edilərək bütün vəzifələrdən azad edilməsindən, məhkəməyə cəlb olunmasından, məkkum edilməsindən və kral tərəfindən əvf edilməsindən sonra yazdığı "Yeni Atlantida" əsəri povest-utopiyadır.

Video-En.

1623 Francis Bacon.  De Dignitate et Augmentis Scientiarum

İngilis filosofu Frensis Bekonun "Elmlərin üstünlükləri və genişləndirilməsi haqqında" əsəri "Elmlərin böyük bərpası"nın birinci hissəsi kimi nəzərdə tutulmuşdu.

Video-En.

1623 Kampanella Günəş şəhəri

Video-En.

1625 Hugo Grotius . De jure belli ac pads

Niderland hüquqşunası, siyasi filosofu və dövlət xadimi, təbii hquq nəzəriyyəsinin görkəmli nümayəndəsi Huqo Qrotsinin "Müharibə və sülh hüququ haqqında" əsəri

Video-En.

1632 Qaliley. Dünyanın iki əsas sistemi - Ptolomey və Kopernik sistemləri - haqqında dialoq

Video-En.

1642 Hobbes Thomas. De Cive

İngilis filosofu Tomas Hobbsun latın dilində yazdığı "Vətəndaş haqqında" əsəri

Video-En.

1649		Pierre Gassendi	Video-Az.
		Syntagma philosophiae Epicuri
		Fransız filosofu və riyaziyyatçısı Pyer Gassendinin ölümündən sonra çap olunan "Epikürün fəlsəfə sistemi" əsəri	Video-En.

1651 Thomas Hobbes. Leviathan on the Matter, Form, and Power of a Commonwealth Ecclesiastical and Civil.

İngilis filosofu Tomas Hobbsun "Leviafan və ya kilsə və vətəndaş dövlətinin materiyası, forması və hakimiyyəti" əsəri

Video-En.

 1653 Francis Bacon. Principiis Atque Originibus Secundum Fabulas Cupidinis et Coele

İngilis filosofu, tarixçisi, siyasi və dövlət xadimi Frensis Bekonun (1561-1626) tamamlanmamış və müəllifin ölümündən sonra çap olunan "Başlanğıclar və mənbələr haqqında" əsərinin bizə qədər gəlib çatan nüsxəsində Kupidon haqqında mif müzakirə olunur.

Video-En.

1654		Blaise Pascal	Video-Az.
		Mémorial
		Fransız riyaziyyatçısı, fiziki, ixtiraçısı, yazıçısı və filosofu, riyazi analizin və ehtimal nəzəriyyəsinin yaradıcılarından biri, hidrostatikanın əsas qanununun müəllifi, hesablama texnikasının ilk nümunələrinin yaradıcısı, Fransız ədəbiyyatının klassiklərindən biri Blez Paskalın dar perqaçent parçasında qələmə aldığın, onun mistik yaşantısını əks etdirən, ölümünə qədər öz üzərində gəzdirdiyi, ölümündən sonra "Mémorial" adı ilə çap olunan yazı	Video-En.

1655 Thomas Hobbes. De corpore

İngilis filosofu Tomas Hobbsun latın dilində yazdığı "Cisim haqqında" əsəri

Video-En.

1658		Pierre Gassendi	Video-Az.
		Syntagma philosophicum
		Fransız filosofu və riyaziyyatçısı Pyer Gassendinin ölümündən sonra çap olunan "Fəlsəfə sistemi" əsəri	Video-En.

1658 Thomas Hobbes. De homine

İngilis filosofu Tomas Hobbsun latın dilində yazdığı "İnsan haqqında" əsəri

Video-En.

Benedictus Spinoza.   Tractatus brevis de Deo et homine ejusque felicitate

Niderland filosofu Benedikt Spinozanın "Tanrı, insan və onun xoşbəxtliyi haqqında qısa traktat" əsəri

  Benedictus Spinoza. Tractatus de intellectus emendatione

Niderland filosofu Benedikt Spinozanın "Zəkanın mükəmməlləşdirilməsi haqqında traktat" əsəri

Video-En.

1670 Benedictus Spinoza. Tractatus theologico-politicus

Niderland filosofu Benedikt Spinozanın "Teoloji-siyasi traktat" əsəri

Video-En.

Benedictus Spinoza. Tractatus politicus

Niderland filosofu Benedikt Spinozanın "Siyasi traktat" əsəri

Video-En.

1670		Blaise Pascal	Video-Az.
		Pensées sur la religion et sur quelques autres sujetss
		Fransız riyaziyyatçısı, fiziki, ixtiraçısı, yazıçısı və filosofu, riyazi analizin və ehtimal nəzəriyyəsinin yaradıcılarından biri, hidrostatikanın əsas qanununun müəllifi, hesablama texnikasının ilk nümunələrinin yaradıcısı, Fransız ədəbiyyatının klassiklərindən biri Blez Paskalın ölümündən sonra çap olunan "Din  və digər predmetlər haqqında düşüncələr" əsəri	Video-En.

1677 Benedictus Spinoza. Ethica ordine geometrico demonstrata.),

Niderland filosofu Benedikt Spinozanın "Həndəsi qaydada sübut olunmuş Etika" əsəri

Video-En.

1686 Gottfried Wilhelm von Leibniz. Discours de métaphysique

Yeni dövr Avropa təfəkkürünün görkəmli nümayəndəsi, riyaziyyatçı və filosof Qotfrid Vilhelm Leybnitsin "Metafizikaya dair mülahizə" əsəri

Video-En.

1687 Newton. Philosophiae naturalis principia mathematica

İngilis fiziki İsaak Nyutonun "Natural fəlsəfənin riyzi prinsipləri" əsəri

Video-En.

1689  John Locke. An Essay Concerning Human Understanding

İngilis filosofu Con Lokkun "İnsani zəka haqqında esse" əsəri

Video-En.

1689 John Locke. Two Treatises of Civil Goverment

İngilis filosofu Con Lokkun "İdarəetmə haqqında iki traktat" əsəri

Video-En.

1692 John Locke. An Essay Concerning Toleration

İngilis filosofu Con Lokkun "Dini dözümlülük haqqında esse" əsəri

Video-En.

1693 John Locke. Some Thoughts Concerning Education,

İngilis filosofu Con Lokkun "Tərbiyə haqqında düşüncələr" əsəri

Video-En.

1695 John Locke. The Reasonableness of Christianity,

İngilis filosofu Con Lokkun "Xristianlığın zəkayayatımlılığı" əsəri

Video-En.

1696 John Toland. Christianity Not Mysterious: A Treatise Shewing, That there is nothing in the Gospel Contrary to Reason, Nor Above It: And that no Christian Doctrine can be properly called A Mystery